Pierwszy raz na Via Ferratach: co warto wiedzieć?
Marzy Ci się górska przygoda, która łączy w sobie elementy wspinaczki i trekkingu? Chcesz poczuć adrenalinę, podziwiając jednocześnie zapierające dech w piersiach widoki? Jeśli tak, via ferraty, czyli „żelazne percie”, mogą okazać się świetnym wyborem na początek Twojej przygody z górami z innej perspektywy. W tym wpisie znajdziesz porady dla początkujących na via ferracie, a w nich:
niezbędny sprzęt,
tani patent na bezpieczne przechowywanie telefonu,
rzeczy, których żałuję, że nie wiedziałam przed swoją pierwszą trasą,
techniki poruszania się - w tym jak uniknąć „tyranozaura”, który błyskawicznie zmęczy Twoje ręce!
Czym jest Via Ferrata?
Skoro tu jesteś, to pewnie już wiesz, ale dla pełnego obrazu - zacznijmy od początku. Via ferrata to górska droga wyposażona w stalową linę do autoasekuracji oraz, w zależności od trudności (skala od A do F, gdzie A to najłatwiejsza, a F najtrudniejsza), w metalowe stopnie, drabinki, mostki i inne ułatwienia. Dzięki temu osoby bez doświadczenia wspinaczkowego mogą bezpiecznie poruszać się po stromych i eksponowanych fragmentach skalnych.
Niezbędny sprzęt na Via Ferraty
Bezpieczeństwo jest absolutnym priorytetem. Zanim wyruszysz na swoją pierwszą via ferratę, skompletuj niezbędny sprzęt.
Niezbędny sprzęt:
Uprząż wspinaczkowa: Najlepiej biodrowa, która jest wygodna i nie krępuje ruchów.
Lonża na via ferraty z absorberem energii: to kluczowy element Twojego bezpieczeństwa. Składa się z dwóch elastycznych ramion zakończonych karabinkami oraz absorbera, który w razie odpadnięcia od skały, pochłonie energię upadku.
Kask wspinaczkowy: chroni głowę przed spadającymi kamieniami i uderzeniami o skałę.
Rękawiczki na via ferraty: chronią dłonie przed otarciami od stalowej liny i zapewniają pewniejszy chwyt.
Odpowiednie obuwie: buty trekkingowe z twardą, przyczepną podeszwą to podstawa.
Plecak: a w nim woda, przekąski, mini apteczka.
Dodatkowo warto zaopatrzyć się w:
Lonża asekuracyjna “Y”: dzięki niej będziesz mógł wpiąć się w linę ‘na sztywno’ i odpocząć.
Bukłak z wodą do plecaka: łatwiej będziesz mógł uzupełniać płyny.
Zawieszkę skipas i wkładkę pod obudowę na telefon: zabezpieczysz swój telefon przed wypadnięciem
Jak się przygotować na pierwszą Via Ferratę?
Wybierz odpowiednią trasę: zacznij od tras o stopniu trudności odpowiadającemu Twojej sprawności fizycznej (można zacząć od najniższej A lub B). Sprawdź opisy, czas przejścia i opinie innych osób. My pierwszą zrobiliśmy C. Skala od A-F. Naszą pierszą była niemiecka Via ferrata Nonnensteig w miejscowości Jonsdorf, Germany (ang. Nun’s Climb).
Sprawdź prognozę pogody: w górach pogoda zmienia się dynamicznie (tej dynamiki doświadczyliśmy na samym starcie Delle Aquille w Dolomitach - zobacz). Nie wchodź na via ferraty podczas deszczu, burzy czy silnego wiatru. W wielu miejscach jest tabliczka z informacją, że wejście w trakcie deszu = mandat np. 100Euro.
Naucz się obsługi sprzętu: zanim wyruszysz, przećwicz przepinanie karabinków na lonży. Pamiętaj o złotej zasadzie: zawsze jeden karabinek musi być wpięty w linę! Nawet na łatwych odcinkach - to na nich statystycznie najczęściej dochodzi do wypadków.
Zadbaj o kondycję: Via ferraty wymagają siły ramion, nóg i dobrej ogólnej sprawności fizycznej. Regularne ćwiczenia wzmacniające na pewno pomogą. Przed wejściem na ferratę zrób rozgrzewkę :)
Praktyczne porady, które chciałabym usłyszeć przed moją pierwszą via ferratą
Oto kilka wskazówek, które sama chciałabym usłyszeć, zanim po raz pierwszy poszłam na via ferratę. Te drobne rady mogą znacznie poprawić Twój komfort i bezpieczeństwo.
Zdejmij zegarek i biżuterię: ja swój zniszczyłam – porysowane szkło od szurania po skałach to niemiła pamiątka. To samo dotyczy pierścionków czy bransoletek, które mogą się zahaczyć o skałę lub linę.
Wybierz odpowiednie ubranie: postaw na wygodne, sportowe ubrania, które nie krępują ruchów. I ważna uwaga: moje ulubione legginsy przetarły się od uprzęży już na pierwszej trasie. Wybierz spodnie z mocniejszego materiału, którym nie będzie szkoda kontaktu ze skałą i sprzętem.
Słuchaj siebie i swojego ciała: dobrze gdy ktoś wprowadza Cię w ten świat. Ale pamiętaj, że idziesz z kimś bardziej doświadczonym, i nie musisz niczego udowadniać. Jeśli czujesz, że jakiś fragment jest dla Ciebie za trudny, a istnieje alternatywna, łatwiejsza droga – skorzystaj z niej. W górach nie ma miejsca na brawurę. Twoje bezpieczeństwo i samopoczucie są najważniejsze.
Technika na via ferracie: 5 wskazówek jak poruszać się efektywnie i bezpiecznie
Aby w pełni cieszyć się via ferratą i zminimalizować zmęczenie, warto poznań podstawowe techniki poruszania się po trasie. Prawidłowa postawa i ruchy nie tylko zwiększają bezpieczeństwo, ale też pozwalają oszczędzać energię. Poznajcie 5 wskazówek, które pomogły mi na starcie.
Przepinanie lonży: trzymaj rękę wyprostowaną. Podczas przepinania karabinków lonży do stalowej liny staraj się trzymać rękę wyprostowaną, zamiast zginać ją w łokciu jak „tyranozaur”. Dlaczego? Wyprostowana ręka działa jak dźwignia, minimalizując wysiłek mięśni ramion i barków. To podobnie jak z noszeniem zakupów – gdy trzymasz torby na wyprostowanych rękach, mniej się męczysz, niż gdybyś je trzymał blisko ciała ze zgiętymi łokciami. Przepinaj karabinki płynnie i naprzemiennie, upewniając się, że przynajmniej jeden jest zawsze wpięty w linę asekuracyjną.
Trzymaj się blisko skały: zbliżenie ciała do skały to klucz do stabilności i efektywności. Trzymając się blisko ściany, obniżasz środek ciężkości, co ułatwia utrzymanie równowagi i zmniejsza obciążenie ramion. Unikaj wychylania się do tyłu, bo to nie tylko zwiększa ryzyko poślizgnięcia, ale też szybciej męczy mięśnie. Wyobraź sobie, że „przytulasz” skałę – to naturalna pozycja, która daje Ci lepszą kontrolę nad ruchami.
Używaj nóg, nie tylko rąk: w via ferratach nogi powinny odgrywać główną rolę w poruszaniu się. Szukaj naturalnych stopni w skale i korzystaj z zamontowanych klamer i drabinek, aby odpychać się w górę. Ręce niech służą głównie do asekuracji i równowagi, a nie do podciągania całego ciała. Myśl o wspinaczce jak o wchodzeniu po drabinie - nogi wykonują większość pracy, a ręce tylko stabilizują.
Płynność ruchów: unikaj gwałtownych, szarpanych ruchów. Staraj się poruszać płynnie, planując każdy krok i przepięcie z wyprzedzeniem. Zanim przepniesz karabinek, upewnij się, że masz stabilną pozycję i dobry chwyt. To pozwoli Ci zachować rytm i zaoszczędzić energię na dłuższych odcinkach.
Odpoczynek w odpowiednich momentach: jeśli czujesz zmęczenie, zatrzymaj się w miejscu, gdzie masz pewne oparcie dla nóg i możesz bezpiecznie zawisnąć na lonży. Wyprostuj ręce, rozluźnij ramiona i daj mięśniom chwilę oddechu. Unikaj odpoczynku w pozycjach, które wymagają ciągłego napinania mięśni, np. wiszenia na zgiętych rękach.
Via ferraty to fantastyczny sposób na aktywne spędzanie czasu w górach i przeżycie niezapomnianej przygody. Pamiętaj jednak, że góry wymagają szacunku i odpowiedniego przygotowania. Mam nadzieję, że ten poradnik pomoże Ci bezpiecznie i z uśmiechem na twarzy rozpocząć swoją przygodę z żelaznymi perciami. Jeśli masz pomysł co warto jeszcze dodać do tej listy daj znać w komentarzu.
Zobacz także relacje z przejścia niesamowitych via ferrat:
Pobierz Raport ‘Paradoks Ryzyka na Via Ferratach’
Analiza statystyczna wypadków i sytuacji awaryjnych na via ferratach, korelując je ze skalą trudności od A (najłatwiejsze) do F (ekstremalnie trudne).
